ಡಾ. ಯು.ಆರ್. ಅನಂತಮೂರ್ತಿ

ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ನಡುವೆ ಸಮಸ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸದೇನೂ ಇಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಹಂಗೆರಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ : ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೮೪೮ರವರೆಗೆ ಹಂಗೆರಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರು, ರೈತರು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ ಭಾಷೆ ಹಂಗೆರಿಯನ್, ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟಿನಲ್ಲಿ, ಶ್ರೀಮಂತರ ನಡುವೆ, ಜಮೀನ್ದಾರರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಲ್ಯಾಟಿನ್, ೧೮೪೮ರ ಕ್ರಾಂತಿಯಿಂದ ಇದು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಪಟ್ಟಭದ್ರಹಿತದ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಭಾಷೆಯನ್ನು ತೊರೆದು ಹಂಗೆರಿಯನ್ ಭಾಷೆಯನ್ನು ರೈತನ ನಿತ್ಯ ಜೀವನದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟಿನ ತನಕ ಉಪಯೋಗಿಸಬೇಕೆಂಬ ನಿರ್ಧಾರ ಈ ರಾಜಕೀಯ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಮೂಲಕ ಆಯಿತು. ಪರಿಣಾಮ : [...]

ನವ್ಯಕಥೆಗಳೆಂದರೆ ಹದಿನೈದು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ನನ್ನ ತಿಳಿವಳಿಕೆ; ಪ್ರತಿಮಾ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುವುದು ಎಂದು. ಕಥೆಯಲ್ಲಿನ ಕ್ರಿಯೆ ಸಾಂಕೇತಿಕವಾದಲ್ಲಿ ಕತೆಯ ಅರ್ಥದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಹಿಗ್ಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನಿಜವಾದರೂ, ಈ ಪ್ರತಿಮಾಮಾರ್ಗ ಒಂದು ಚಳವಳಿಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದ್ದರಿಂದ ನಮ್ಮ ಆಲೋಚನಾ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಆಭಾಸಗಳು ತಲೆದೋರಿದವು. ಮನಸ್ಸಿನ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ವಿವರಿಸುವುದರಿಂದ ಅವು ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಮೈದಾಳಲಾರವು; ಭಾವನೆ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವ ನಾಟಕಕ್ರಿಯೆಯಾಗಬೇಕಾಗದಲ್ಲಿ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗೊಳಿಸಲು ಶಕ್ತವಾದ ವಸ್ತುಪ್ರತಿರೂಪ ಬೇಕು ಎಂಬ ಎಲಿಯಟ್ಟಿನ ವಿಚಾರವೇನೊ ಸರಿಯೆ: ಆದರೆ ಈ ವಸ್ತುಪ್ರತಿರೂಪಗಳನ್ನು ಯೋಜಿಸುವುದೇ ಒಂದು [...]

ಸಂವೇದನೆ ಮತ್ತು ಸತ್ಯದ ವಿನ್ಯಾಸ : ಒಂದು ಹಿನ್ನೆಲೆ ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಗೆ ಮತ್ತು ಇಪ್ಪತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನದ ಪ್ರಾರಂಭಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾವಗೀತೆಗಳನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಯಿತು. ಆದರೆ ಅವು ಜಡ್ಡುಕಟ್ಟಿದ ಆ ಕಾಲದ ಆ ಕಾವ್ಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದ್ದು ತೀರ ಕಮ್ಮಿ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅಂಥ ಅನುವಾದಗಳು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಛಂದಸ್ಸುಗಳ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿದ್ದದ್ದು. ಮುಂದೆ ಬಿ.ಎಂ. ಶ್ರೀಕಂಠಯ್ಯನವರು ಹೊಸ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಲಯವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ರೊಮ್ಯಾಂಟಿಕ್ ಪದ್ಯಗಳ ತಮ್ಮ ಅನುವಾದವನ್ನು [...]

ಸುಖದುಃಖದಲ್ಲಿ ಬದುಕು ಹದವಾಗುವ ಬಗೆಯನ್ನು ಕಾರಂತರು ತಮ್ಮ ಕಾದಂಬರಿಗಳ ಮೂಲಕ ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ; ಹೀಗೆ ಗುರುತಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ನಮ್ಮ ಅರಿವನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅಂದರೆ ನಮ್ಮ ಮೌಲ್ಯಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬದುಕಿನ ವಿವರಗಳ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಮಗೆ ಕಾರಂತರು ಎಷ್ಟು ಪರಿಚಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಯೆಂದರೆ ಅವರು ಜೀವನದಿಂದ ಏನನ್ನು ಅಪೇಕ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಯಾವುದನ್ನು ಮೆಚ್ಚುತ್ತಾರೆ. ಯಾವ ಗುಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಬದುಕು ಸಫಲವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದು ನಮ್ಮ ಸಂವೇದನೆಯ ಒಂದಂಶವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ. […]

ಸಾಹಿತ್ಯಸೃಷ್ಟಿಯ ಅಸಲು ಕಸುಬಿನ ಬಗ್ಗೆ ಅಡಿಗರು ತೋರಿಸುತ್ತಿರುವ ಶ್ರದ್ಧೆ ಅವರನ್ನು ನಮ್ಮ ತಲೆಮಾರಿನ ಪ್ರಮುಖ ಕವಿಯಾಗಿ ಮಾಡಿದೆ. ಇವರಲ್ಲಿ ಕಲೆಗಾಗಿ ಕಲೆ ಎನ್ನುವ ಅಪ್ರಬುದ್ಧ ಸೌಂದರ್ಯೋಪಾಸನೆಯೂ ಇಲ್ಲ; ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಾನುಭವದ ತೆಕ್ಕೆಗೊಗ್ಗದ ತತ್ವಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ಪದ್ಯರಚನೆಯ ಕಲೆಯನ್ನು ವಾಹಕವಾಗಿ ಮಾಡುವ ಆತ್ಮವಂಚನೆಯೂ ಇಲ್ಲ. ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಎಷ್ಟೋ, ಪದ್ಯ ರಚನೆಯ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಅಷ್ಟೇ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸುವ, ಅಂತಃಕರಣದ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯವಿಲ್ಲದೆ ಯಾವ ಮಾತನ್ನೂ ಆಡದ ಇವರ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ವಿಮರ್ಶೆಯೇ ದುರ್ಲಭವಾದ ನಮ್ಮ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಆಶ್ಚರ್ಯದ ಸಂಗತಿ. [...]

ಅಡಿಗರ ಕಾವ್ಯದ ಹರಹು ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆ ಒಂದು ಬಹುಮುಖ್ಯವಾದ ವಿಷಯವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅದು ಇವರ ಕಾವ್ಯ ಭಾವತರಂಗದಿಂದ ಭೂಮಿಗೀತದವರೆಗೂ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ‘Major Poetry’ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹುದು ಎನ್ನುವುದು. ಇಂತಹ ಕಾವ್ಯದ ಗೆಲುವಿನಷ್ಟೇ ಸೋಲೂ ಕವಿಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಮರ್ಶಕನಿಗೆ ಅವಶ್ಯ. ಇದನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಈ ಸಂಕಲನದ ಕಾವ್ಯವಸ್ತು ಅವಯವಗೊಳ್ಳುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕು. ಹೀಗೆ ಪರಿಶೀಲಿಸುವಾಗ ಹಿಂದೆ ಕವಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಆಡಿದ ಮಾತುಗಳಿಗೆ ಕವಿಕೃತಿಯ ವಿಮರ್ಶನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿಯೋ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿಯೋ ಸಮರ್ಥನೆ ದೊರೆಯಬೇಕು. ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಆಗ ಓದುಗ, [...]

೧ ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮದ ಜೀವನದೃಷ್ಟಿ ಈ ಲೋಕ ಪಾಪಜನ್ಯವೆಂದರೆ, ಹಿಂದೂದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದುಬಂದ ಮನೋಧರ್ಮ ಈ ಜೀವನವನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಆನಂದಜನ್ಯವೆಂದು ಬಗೆಯುತ್ತದೆ. ಕೆರ್ಕೆಗಾರ್ಡನ ಆಲೋಚನೆಗಳ ಉತ್ಕಟತೆ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ, ಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸಹವಾಸಿಯಾಗಿರುವ ಕರಾಳವಾದದ್ದರ ಜೊತೆ ನಿರಂತರ ಸೆಣೆಸುವುದರಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ, ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಪರಮಹಂಸರ ತೀವ್ರ ಭಾವನೆಗಳು, ವಿಚಾರಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ಮಯವಾಗುವ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಿಂದ ಬಂದವು. ಜೀವನ ಪಾಪಜನ್ಯ ಎನ್ನುವ ಭಾವನೆ ಅಳುಬುರುಕತನಕ್ಕೆ ಹೇಗೆ ಎಡೆಗೊಡುವುದು ಸಾಧ್ಯವೊ, ಹಾಗೆಯೇ ಈ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಅಂತಃಪ್ರೇರಣೆ ಆನಂದವೆಂಬ ಧೋರಣೆ ಬೋಳೆತನದ ಆಶಾವಾದ ವಾಗಿಯೂ ಪರಿಣಮಿಸಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಧರ್ಮಗಳು [...]

೧ ನವ್ಯಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟೊಂದು ಕಾಮ ಏಕೆ ಇದೆ ಎಂದು ಬಹಳ ಜನ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮರ್ಯಾದೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯೊ, ನೈತಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಯೊ, ಸಾಹಿತ್ಯವಿಮರ್ಶೆಯ ಔಚಿತ್ಯದ ಪ್ರಶ್ನೆಯೊ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗದಿರುವುದರಿಂದ, ಸಾಹಿತ್ಯವಿಮರ್ಶೆಯ ಸೋಗಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗತ ಸಂಕೋಚಗಳು ಅಡಗಿರಬಹುದಾದ್ದರಿಂದ, ಸಂಕೋಚ ಕೂಡ ಕಾಮದಷ್ಟೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮನುಷ್ಯನ ಅಗತ್ಯವಾದ್ದರಿಂದ ಉಡಾಫೆಯ ಉತ್ತರಗಳಿಂದ ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ. […]

೪ ಈ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಬದುಕುತ್ತಿರುವವರು ನಾವು; ಹೊರಗೆ ನಾವು ಕಾಣುತ್ತಿರುವ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಒಳಗೂ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ನಮ್ಮ ವಿಚಾರಗಳು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಈ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಪರ – ವಿರೋಧ ಭಾವನೆಗಳು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಹೆಣೆದುಕೊಂಡು ಈಚಿನ ಅನೇಕ ಬರಹಗಾರರಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬಂದಿತನವನ್ನು ಉಂಟಮಾಡಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಪ್ರಾಯಶಃ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಅನೇಕರು ನನ್ನ ಹಾಗೆಯೇ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿರಬಹುದೆಂಬ ಧೈರ್ಯದಿಂದ ತೀರಾ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಬಹುದಾದ ನನ್ನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ನಾಚದೆ ಮಾತನ್ನಾಡಲು ನಿಮ್ಮ ಅನುಮತಿ ಬೇಡುತ್ತೇನೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೆಂದರೆ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಅಡಗಿರುವ ಪರಮೋಚ್ಚ ಆದರ್ಶಗಳಲ್ಲದೆ, ನಿತ್ಯದ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿರುವ ನಡೆನುಡಿಗಳೂ [...]

೬ While objective thought is indifferent to the thinking subject and his existence, the subjective thinker is as an existing individual essentially interested in his own thinking, existing as he does in his thought. His thinking has therefore a different type of reflection, namely the reflection of inwardness, of possession, by virtue of which is [...]

Waiting for Godot’ ನಾಟಕದಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾದ ಸ್ಯಾಮುಯಲ್ ಬೆಕೆಟ್ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ತಾನು ಕಾದಂಬರಿಕಾರನೆಂದೂ, ಕುತೂಹಲಕ್ಕಾಗಿ, ಖುಷಿಗಾಗಿ ತಾನು ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವುದೆಂದೂ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಜಾಯ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯೇಟ್ಸ್‌‌ರಂತೆ ಬೆಕೆಟ್ ಐರ್ಲೆಂಡಿನವ : ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾಂಕೇತಿಕತೆಯ ಪಂಥವನ್ನು ತುಳಿದ ಅವರಂತೆಯೇ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾದದ್ದನ್ನು, ಸಾಧಾರಣವಾದದ್ದನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದವ; ಹೊಸದನ್ನು, ಕಷ್ಟವಾದದ್ದನ್ನು ಭಾಷೆ ತಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸದಾ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮನುಷ್ಯ ನೋಡಲು ಅಂಜುವ ಜೀವನಾನುಭವದ ಮೂಲದ ರಹಸ್ಯಗಳನ್ನು, ಅನಿವಾರ್ಯವಾದ ಸಂಕಟಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲ ಲೇಖಕ. ಮನುಷ್ಯ ಸ್ವರೂಪದ ನಿಜದಶನ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದು ಅವನ ನಿತ್ರಾಣ, [...]

ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಗಾಂಧಿವಾದದ ಪ್ರಭಾವ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮ ಕನ್ನಡದ ಮೇಲೆ ಮಾಡಿದ ಪರಿಣಾಮದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ (ಅಂದರೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ) ಮಹತ್ವವಾದ್ದು. ಈ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮದ ಪರಿಣಾಮ ಮಹಾರಾಜರ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿದ್ದ ಮೈಸೂರು ಸಂಸ್ಥಾನದ ಮೇಲೆ ಆದದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಉಳಿದ ಕನ್ನಡ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ತೀವ್ರವಾದದ್ದು ಎಂಬುದೂ ನೆನಪಿಡಬೇಕಾದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸತ್ಯ. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಎರಡು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲಾದ ಗಾಂಧಿ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸಮಾಡಿ ಹೋಲಿಸಿ ನೋಡುವುದರಿಂದ ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿದ್ಯಾಥಿಗೆ ಲಾಭವಾದೀತು. […]

“ವ್ಯಾಕುಲವಾಗಿದ್ದಾಗ ಈತ ಹುಡುಗಾಟಿಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಹಾಗೆ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ; ಸಂಕಟದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಉಲ್ಲಾಸ ತುಳುಕುವ ಹಾಗೆ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ; ಗಂಭೀರವಾಗಿರುವಾಗ ಚೇಷ್ಟೆ ಮಾಡುವ ಹಾಗೆ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ.” […]

೧ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕನ್ನಡ ಕಾವ್ಯ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಗಂಗಾಧರ ಚಿತ್ತಾಲರ ಕವನಗಳು ಅಪೂರ್ವವಾದ ಕೃತಿಗಳು. ಅಡಿಗರ ಕಾವ್ಯಭಾಷೆಗಿರುವ ಕ್ರಾಂತಿಶಕ್ತಿ – ಒಂದು ಇಡಿಯ ಜನಾಂಗದ ಸಂವೇದನಾ ಕ್ರಮವನ್ನೇ ಬದಲಿಸುವ ಹೊಸ ಕಾವ್ಯಮಾರ್ಗವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಶಕ್ತಿ – ಚಿತ್ತಾಲರ ಕಾವ್ಯಭಾಷೆಗಿಲ್ಲವೆನ್ನುವುದು ನಿಜ. ಆದರೆ ಅಡಿಗರ ಸಮಕಾಲೀನರಲ್ಲಿ ಜೀವನಾನುಭವವನ್ನು ಚಿತ್ತಾಲರಷ್ಟು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ, ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ, ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಕವಿಗಳಿಲ್ಲವೆನ್ನುವುದೂ ನಿಜವೇ. ನವೋದಯ ನವ್ಯಮಾರ್ಗಗಳ ತಿಕ್ಕಾಟದಲ್ಲಿ ಎದೆಗೆಡದೆ, ಹೊಸ ಕಾವ್ಯ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಂದ ಕಲಿಯಬೇಕಾದ್ದನ್ನು ಕಲಿತು, ಸ್ವಂತದ್ದೇ ಆದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ, ತಾತ್ವಿಕನಿಲುವು, ಧಾಟಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದು [...]

ಈಗ ನಾನು ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಿ ಒಂದೆರಡು ಮಾತು ಹೇಳುತ್ತೇನೆ. ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಅಸಂಖ್ಯ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿರುವುದು ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಿಕರೇ ಹೊರತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯರಲ್ಲ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಾಗ, ನಮ್ಮ ನೆಲದ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಮೇಲ ಹೇಳಿದಂಥ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತರಲು ಸಾಧ್ಯ. ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಂಥವರು ಮಾತ್ರ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಈ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿರುವವರು. ಆದರೆ ಲೇಖಕರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅದುಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. […]

ಜಮ್ಮುವಿನಲ್ಲಿ ಈ ವರ್ಷದ ಡೋಗ್ರಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನ ನಡೆದಾಗ, ಉದ್ಘಾಟಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಡಾ.ಕರಣ್ ಸಿಂಹರು, ಡೋಗ್ರಿ ಭಾಷೆಯು ಸಂವಿಧಾನದ ಎಂಟನೇ ಪರಿಚ್ಛೇದದಲ್ಲಿ ಮನ್ನಣೆ ಪಡೆಯದೇ ಹೋದಲ್ಲಿ, ತಾವು ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಹೂಡುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದರು. ಆಗ ನಾನು ಆಡಿದ ಮಾತು, ಅಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿದ್ದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಆಯಿತೆಂದು ಅನ್ನಿಸಿದ್ದರಿಂದ, ಇಲ್ಲಿಯೂ ತುಳುವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಅಂಥ ಬೇಡಿಕೆ ಎದ್ದಿರುವುದರಿಂದ, ಮತ್ತೆ ನೆನೆಯುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. […]

ಕನ್ನಡದ ಅಭಿಯಾನ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರನ್ನೂ ಇಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ತಂದಿದೆ. ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಮುಂತಾದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ನಮ್ಮ ನಾಡು ನುಡಿಗಳ ಹಿತ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಏನನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಈಗ ಅಗತ್ಯ ಎಂಬ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ಭಿನ್ನ ನಿಲುವುಗಳು ಇರಬಹುದಾದ ಜನ ಇಲ್ಲಿ ಸೇರಿದ್ದೇವೆ. ನಮ್ಮನ್ನು ಹೀಗೆ ಒಂದೇ ವೇದಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ತಂದಿರುವ ಕನ್ನಡದ ಅಭಿಮಾನ ಶಿವಸೇನೆಯ ಮಾದರಿಯದಾಗಲಾರದು. ಯಾಕೆಂದರೆ ಈ ಅಭಿಮಾನದ ಹಿಂದಿರುವ ಆತಂಕ ಯಾವ ಬಗೆಯದು, ಅದರ ಭರವಸೆಯ ಸ್ವರೂಪವನೇನು ಎಂಬುದನ್ನು ಚಿಂತಿಸುವುದು, ವಿವರಿಸುವುದು ಆಗ ಅತ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶವೂ [...]

ಚಿನುವಾ ಅಚಿಬೆ ಜೊತೆ ಒಂದು ಸಂವಾದ ಯು.ಆರ್. ಅನಂತಮೂರ್ತಿ: ನಿಮ್ಮ ‘ಥಿಂಗ್ಸ್ ಪಾಲ್ ಅಪಾರ್ಟ್’ ಕಾದಂಬರಿಯ ನಿರೂಪಣಾ ತಂತ್ರದಿಂದ ಆರಂಭಿಸೋಣ; ಅಲ್ಲಿನ ನಿರೂಪಕ ಒಂದುಹಂತದಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರಿ ರೆವರೆಂಡ್ ಸ್ಮಿತ್‌ನ ಉತ್ಸಾಹಾತಿರೇಕವನ್ನು ಟೀಕಿಸುತ್ತಾ ನಿಷ್ಠ ಕ್ರೈಸ್ತನ ಹಾಗೆ ಕಾಣುತ್ತಾನೆ. ಅದೇ ಇನ್ನೊಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ‘ಧರ್ಮನಿಷ್ಠರ ಗುಡಾರದಲ್ಲಿ ವಿವೇಕ ಉದಯಿಸಿತು. ಹಾಗಾಗಿ ಅನೇಕ ಜೀವಿಗಳು ಉಳಿದುಕೊಂಡವು’ ಎನ್ನುವಲ್ಲಿ ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮದ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಂಗ್ಯವಾಡುತ್ತಾನೆ. ನಿಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿ ಕೋನಗಳ ಈ ಜಿಗಿತವನ್ನು ಹೇಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತೀರಿ? […]

ಶ್ರೀ ವಿ. ರಘುರಾಮಶೆಟ್ಟಿಯವರು ‘ಸರ್ಕಾರಿ ಸೂತ್ರಕ್ಕೆ ಸ್ವಾಗತವೇಕೆ?’ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಲೇಖನ (ಪ್ರಜಾವಾಣಿ, ೨೪-೪-೮೨) ಕನ್ನಡ ಲೇಖಕರನ್ನು ತೀವ್ರ ಆತ್ಮಶೋಧನೆಗೆ ಹಚ್ಚಬಲ್ಲುದಾಗಿದೆ: […]

ಭಾರತದ ಹಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಂತೆ ಕರ್ನಾಟಕವು ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ವಿಶ್ವವೇ: ಹಲವು ಭಾಷೆ, ಹಲವು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಸಹಬಾಳ್ವೆಗೆ ಈ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶವಿದೆ ಎಂಬ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ. ಇದೊಂದು ಅನಿಷ್ಟ ತೊಡಕು ಎಂದು ಕಾಣುವ ಧೋರಣೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವಾದಿಯದು. ಆದರೆ ಈ ಹಲವು ಭಾಷೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಸಹಜೀವನವನ್ನು ಸಮೃದ್ಧಿಯ ವರವೆಂದು ಕಾಣುವ ದೃಷ್ಟಿ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ವಾದಿಯದು. ವೈವಿಧ್ಯವೆಂದರೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವಾದಿ ಅಸಹನೆ ಪಡುತ್ತಾನೆ: ಒಂದರ ಅಧೀನದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವೂ ಇರಬೇಕೆಂದು ಆಸೆಪಡುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಪ್ರಜಾಸತ್ತೆಯಲ್ಲಿ ನಂಬುವವನು ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣವಾದಿಯಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಜನಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ್ದೆಲ್ಲವೂ ವಿಕಸನಗೊಳ್ಳುತ್ತ ಹೋಗುವುದನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸುತ್ತಾನೆ. [...]